سیر مطالعاتی چیست ØŸ چگونه Ù…ÛŒ توانم یک برنامه مطالعاتی موÙÙ‚ ØŒ برای مطالعه آثار شهید مطهری داشته باشم ØŸ پاسخ این سوال همان هدÙÛŒ است Ú©Ù‡ تمام Ø·Ø±Ø Ù†Ø³ÛŒÙ… مطهر به دنبال تØÙ‚Ù‚ بخشیدن به آن است . مهمترين چيزى كه در يك برنامه مطالعاتى وجود دارد انگيزه Ùˆ اشتياق درونى است...هد٠در مرØÙ„Ù‡ اوّل، يك دوره مطالعه سريع است ...توصيه Ù…Ù‰â€Ø´ÙˆØ¯ هميشه با يك مداد، زير جملات ناب Ùˆ نكات جالب خط بكشيم ..
معرÙÛŒ سیر مطالعاتی Ùˆ 12 نکته بسیار مهم در مطالعه آثار شهید مطهری(ره):
1) تشكيل گروه:
يكى از اركان مهمّ در يك برنامه مطالعاتى «گروه همراه» است. اهمّيت دوستى Ùˆ Ø±ÙØ§Ù‚ت بر كسى پوشيده نيست Ùˆ رقابت سالم Ùˆ مشاركت ÙØ¹Ù‘ال Ùˆ تشويق متقابلى كه ميان اعضاى يك گروه مطالعاتى ايجاد Ù…Ù‰â€Ø´ÙˆØ¯ØŒ به Ø§Ù†Ø¯Ø§Ø²Ù‡â€Ø§Ù‰ Ù¾Ø±ÙØ§ÙŠØ¯Ù‡ است كه ØØªÙ‘Ù‰ در مواردى كه انگيزه درونى ÙØ±Ø¯ رو به سردى گرايد، اطراÙيان خيرخواه نخواهند گذاشت كه او از ادامه مسير باز ماند. بهتر است اعضاي گروه، داراي جهات مشتركي باشند از قبيل: سن، ØªØØµÙŠÙ„ات، Ù…ØÙ„ سكونت، Ù…ØÙ„ كار يا Ø§Ø³ØªØ±Ø§ØØª Ùˆ غيره تا تشكيل جلسات گروه با سهولت Ùˆ ÙØ§ÙŠØ¯Ù‡ بيشتري همراه باشد.
يكي از بهترين نكات كار جمعي، ايجاد يك ضمانت اجرا براي استمرار برنامه Ùˆ التزام Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ به مطالعه Ùˆ ØØ¶ÙˆØ± در جلسات است. بهتر است دوستاني كه با تنبلي Ùˆ بي ميلي در برنامه شركت مي كنند، ابتدا مورد توجّه، جذب Ùˆ تشويق ساير اعضا قرار Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ØŒ اÙقهاي روشن Ùˆ Ùوائد ÙØ±Ø§ÙˆØ§Ù† Ø·Ø±Ø Ø¨Ù‡ آنان گوشزد شود Ùˆ اگر اين Ø±ÙØªØ§Ø± مؤثر نبود به صورتي Ù…ØØªØ±Ù…انه از آنان عذر خواهي شود تا يكدستي Ùˆ نشاط ديگر اعضا لطمه نبيند.
مناسب است مسئول گروه، علاوه بر ØØ¶ÙˆØ± ÙØ¹Ø§Ù„ در برنامه مطالعاتي، به Ùكر عوامل Ø§ÙØ²Ø§ÙŠØ´ انگيزه اعضا Ùˆ كيÙيت Ø·Ø±Ø Ù†ÛŒØ² باشد Ùˆ راههاي Ù…ØªÙØ§ÙˆØª را به مشورت Ùˆ اجرا بگذارد تا بهترين Ùˆ مؤثرترين برنامه هاي جنبي را براي گروه خود پيدا كند. البته هميشه بايد درصد قابل توجهي را به Ø§ØØªÙ…الات پيش بيني نشده Ùˆ شكستهاي غير منتظره اختصاص دهيم تا در مواجهه با ناملايمات دلسرد Ùˆ مأيوس نشويم.
2) مطالعه:
الÙ) انگيزه Ùˆ اراده:
مهمترين چيزى كه در يك برنامه مطالعاتى وجود دارد انگيزه Ùˆ اشتياق درونى است؛ Ø§Ù†Ú¯ÙŠØ²Ù‡â€Ø§Ù‰ كه با بودنش همه مشكلات Ùˆ كاستىâ€Ù‡Ø§ ناچيز مىâ€Ù†Ù…ايد Ùˆ با نبودش كوچكترين بهانه Ùˆ Ø¯Ø³Øªâ€Ø§Ù†Ø¯Ø§Ø² موجب توقّ٠برنامه Ùˆ عدم Ù¾ÙŠØ´Ø±ÙØª مىâ€Ú¯Ø±Ø¯Ø¯. بنابراين ابتدا بايد با توجّه به نكات Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ به ضرورت مطالعه آثار شهيد مطهرىâ€Ù‚دس سره ايمان داشته باشيم Ùˆ اوّلين هد٠ما به پايان رساندن دور اوّل مطالعه اين كتب باشد.
ب) روش مطالعه:
در مورد روش مطالعه كتب Ùˆ منابع ÙØ±Ø§ÙˆØ§Ù†ÙŠ Ù…ÙˆØ¬ÙˆØ¯ است. بنابراين Ùقط به يك جهت ويژه در مطالعه آثار شهيد مطهري (ره) اشاره Ù…ÛŒ كنيم Ùˆ آن «عمق مطالعه» است. لازم است اعضاي Ø·Ø±ØØŒ با در نظر Ú¯Ø±ÙØªÙ† Ø³Ø·Ø Ø¹Ù„Ù…ÙŠØŒ ÙØ±ØµØª Ùˆ هد٠خود، عمق مطالعه را نيز تنظيم كنند. مقام معظم رهبري (دام ظله) مي ÙØ±Ù…ايند: « اگر كسي Ùقط همین آثار ايشان را یک دور با دقت بخواند این کاÙÛŒ است Ú©Ù‡ او را به يك Ø³Ø·Ø Ø±Ø§Ù‚ÙŠ (عالي Ùˆ بلند) از معار٠اسلامي برساند.»
اما ممكن است برخي Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ شركت كننده در Ø·Ø±ØØŒ نتوانند يا نخواهند آشنايي عميقي پيدا كنند؛ پيشنهاد مي‌شود اين دوستان، هد٠خود را اتمام يك دور مطالعة عبوري Ùˆ روزنامه وار قرار دهند تا ØØ¯Ø§Ù‚Ù„ Ø¯Ø±ÙŠØ§ÙØª نسبتاً صØÙŠØÙŠ از ساختار كلي معار٠اسلامي پيدا كنند Ùˆ به ياري خدا Ùˆ با علاقه اي كه پيدا مي‌كنند، دور دوم مطالعات خود را از نظر كيÙيت Ùˆ كميت گسترش دهند.
ج) مطالعه Ø±ÙˆØ²Ù†Ø§Ù…Ù‡â€Ø§Ù‰:
از آن جا كه هد٠در مرØÙ„Ù‡ اوّل، يك دوره مطالعه سريع است نبايد از ÙØ±Ø§Ù…وشى برخى از مطالب يا ØÙ„Ù‘ نشدن همه نكات كتاب هراس داشته باشيم. روال كتابهاى شهيد مطهرىâ€Ù‚دس سره به Ú¯ÙˆÙ†Ù‡â€Ø§Ù‰ است كه كتابهاى بعدى، بسيارى از نكات مهمّ Ùˆ كليدى كتابهاى قبل را تكرار Ùˆ تكميل كرده، اكثر شبهات Ùˆ نكات مبهم آنها را ØÙ„ مىâ€Ù†Ù…ايند.
د) بهترين Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از كمترين ÙØ±ØµØªÙ‡Ø§:
با توجه به ØØ¬Ù… مناسب كتابهاى استاد مطهرىâ€Ù‚دس سره، بهتر است هميشه كتابى را همراه خود داشته باشيم تا در صورت امكان از ÙØ±ØµØªÙ‡Ø§Ù‰ كوتاه بيشترين Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ را ببريم. توصيه Ù…Ù‰â€Ø´ÙˆØ¯ هميشه با يك مداد، زير جملات ناب Ùˆ نكات جالب خط بكشيم Ùˆ همچنین سؤالات Ùˆ اشكالاتى را كه به نظرمان Ù…Ù‰â€Ø±Ø³Ø¯ علامت زده، در ÙØ±ØµØª مناسب دنبال جواب باشيم.
3) سيرمطالعاتي
الÙ) استمرار Ùˆ پايدارى:
يكى از Ø¢ÙØªÙ‡Ø§ÙŠÙ‰ كه در بعضى Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ به چشم Ù…Ù‰â€Ø®ÙˆØ±Ø¯ آن است كه Ø§ØØ³Ø§Ø³ مىâ€ÙƒÙ†Ù†Ø¯ از همان ابتدا بايد تمام جزئيات مسير آينده برايشان مشخص شده باشد Ùˆ الاّ، پاى در راه نمىâ€Ú¯Ø°Ø§Ø±Ù†Ø¯. چنين Ø§ÙØ±Ø§Ø¯Ù‰ مانند قطارى هستند كه براى ØØ±ÙƒØªØŒ منتظر مىâ€Ù…اند تا تمام چراغهايى كه در راه طولانى پيش رويش قرار دارند سبز شوند تا او آهسته ØØ±ÙƒØª كند. اين قطار نه تنها به منزل Ù†Ù…Ù‰â€Ø±Ø³Ø¯ بلكه Ù…ØØ§Ù„ است از جاى خود تكان بخورد. شخص موÙّق آن است كه وقتى به اصل اين برنامه Ùˆ ضرورت يك دوره مرور آثار شهيد مطهرىâ€Ù‚دس سره ايمان داشت با اميد به خداى متعال، مطالعه را از بخشهاى پايه Ùˆ مقدّماتى مثل سيره معصومين Ùˆ Ú¯ÙØªØ§Ø±Ù‡Ø§ آغاز كند Ùˆ با جديت ادامه دهد؛ مسلّماً پس از مطالعه چند كتاب نخست، هم شوق Ùˆ علاقه او Ø§ÙØ²Ø§ÙŠØ´ مىâ€ÙŠØ§Ø¨Ø¯ Ùˆ هم Ù…Ù‰â€ØªÙˆØ§Ù†Ø¯ با شناختى كه از خود Ùˆ گروه همراهش دارد Ùˆ مشورتى كه با ØµØ§ØØ¨â€Ù†Ø¸Ø±Ø§Ù† مىâ€ÙƒÙ†Ø¯ØŒ ادامه مسير را طىّ كند.
ب) ترتيب مناسب:
اگر مطالعه آثار شهيد مطهرىâ€Ù‚دس سره با روال مناسبى اجرا نشود ممكن است عدم آشنايى با مطالب مقدّماتى Ùˆ پرداختن به Ø¨ØØ«Ù‡Ø§Ù‰ Ø³Ù†Ú¯ÙŠÙ†â€ØªØ± نه تنها ÙØ§ÙŠØ¯Ù‡ مورد نظر را نبخشد بلكه شبهات Ùكرى ايجاد شده Ùˆ سنگينى ناگهانى٠مطالب، موجب٠زدگى از كتب اسلامى Ùˆ ايجاد تصوّر منÙÙ‰ شود. بنابراين لازم است با توجّه به ويژگيهاى خود Ùˆ گروه مطالعاتىâ€Ù…ان برنامه Ùˆ سير مناسبى را با نظر كارشناسان انتخاب كرده با اميد به خدا تا آخر مسير را طىّ كنيم.
سيرهاى مطالعاتى مختلÙÙ‰ از سوى مراكز متعدّد ارائه شده است؛ ولى بايد در نظر داشته باشيم كه هيچ يك درصدد Ù†ÙÙ‰ كردن Ùˆ بىâ€Ùايده دانستن برنامهâ€Ù‡Ø§Ù‰ ديگر نيستند. هد٠همه كسانى كه در اين مسير تلاش مىâ€ÙƒÙ†Ù†Ø¯ آن است كه Ø¹Ø¯Ù‘Ù‡â€Ø§Ù‰ از علاقمندان را به سوى كمال راهنمايى نمايند Ùˆ همان گونه كه اشاره شد انگيزه Ùˆ Ø§ØØ³Ø§Ø³ نياز درونى مهمترين عامل Ù¾ÙŠØ´Ø±ÙØª شما خواهد بود.
يكى از بهترين شيوهâ€Ù‡Ø§Ù‰ اين برنامه كه امروزه مورد توجّه قرار Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ØŒ سير مطالعاتى «آسان به مشكل» است. ما سعى Ù†Ù…ÙˆØ¯Ù‡â€Ø§ÙŠÙ… ضمن Ø¯Ø³ØªÙ‡â€Ø¨Ù†Ø¯Ù‰ آثار شهيد مطهرى â€Ù‚دس سره به چند بخش، شيوه Ùوق را نيز رعايت نموده باشيم:
الÙ) بخش سيره معصومين Ùˆ بزرگان ( شامل كتابهاى: 1- داستان راستان 1 Ùˆ 2ØŒ 2- سيرى در سيره نبوى(ص)ØŒ 3- سيرى در سيره ائمّه اطهار علیهم السلام، 4- جاذبه Ùˆ Ø¯Ø§ÙØ¹Ù‡ Ø¹Ù„Ù‰â€Ø¹Ù„يه السلام، 5- ØÙ…اسه ØØ³ÙŠÙ†Ù‰ØŒ 6- امامت Ùˆ رهبری)
ب) بخش Ú¯ÙØªØ§Ø±Ù‡Ø§ ( شامل كتابهاى 7- ØÚ©Ù…تها Ùˆ اندرزها 1 Ùˆ2 ØŒ 8- ده Ú¯ÙØªØ§Ø±ØŒ 9- پانزده Ú¯ÙØªØ§Ø±ØŒ 10- بيست Ú¯ÙØªØ§Ø±ØŒ 11- سیری در نهج البلاغه)
پ) دین جاویدان ( شامل كتابهاى 12- ختم نبوت، 13- خاتمیت، 14- اسلام و نیازهای زمان 1 و 2، 15- جهاد)
ت) بخش اخلاقى تربيتى ( شامل كتابهاى 16- آزادى معنوى، 17- امدادهای غیبی در زندگی بشر،18- ولاءها Ùˆ ولایتها، 19- انسان کامل، 20- تعليم Ùˆ تربيت در اسلام، 21- ÙØ·Ø±Øª)
ث) بخش اجتماعی(شامل كتابهاى 22- آینده انقلاب اسلامی ایران، 23- نهضتهای اسلامی در صدساله اخیر، 24- خدمات متقابل اسلام و ایران)
ج) بخش زن(شامل كتابهاى 25- مسأله ØØ¬Ø§Ø¨ØŒ 26- پاسخهای استاد، 27- اخلاق جنسی، 28- نظام ØÙ‚وق زن در اسلام)
Ú†) بخش ØªÙØ³ÛŒØ±(شامل كتابهاى 29- پیامبر امّی، 30 الی 37 - آشنایی با قرآن1 الی 8)
Ø) بخش عقائد1(شامل کتابهای 38- انسان Ùˆ ایمان، 39- جهان بینی توØÛŒØ¯ÛŒØŒ 40- توØÛŒØ¯ØŒ 41- Ø¹Ø±ÙØ§Ù† ØØ§Ùظ، 42- ÙˆØÛŒ Ùˆ نبوت، 43- نبوت)
خ) بخش عقايد2 (شامل كتابهاى 44- انسان در قرآن، 45- انسان و سرنوشت، 46- عدل الهی، 47- زندگی جاوید، 48- معاد)
د) بخش پایانی(شامل کتابهای 49- نبرد ØÙ‚ Ùˆ باطل، 50- قیام Ùˆ انقلاب مهدی(عج)ØŒ 51- جامعه Ùˆ تاریخ، 52- علل گرایش به مادیگری، 53- مسأله ربا Ùˆ بانک، 54- ÙلسÙÙ‡ تاریخ)
ذ) بخش کتب تخصصی(شامل كتابهاى 55- کلیّات علوم اسلامی، 56- نظام اقتصادی اسلام، 57- ÙلسÙÛ€ اخلاق، 58- مسأله شناخت، 59- اصول ÙلسÙه، 60- Ø´Ø±Ø Ù…Ù†Ø¸ÙˆÙ…Ù‡ØŒ 61- Ø´Ø±Ø Ù…Ø¨Ø³ÙˆØ· منظومه، 62- مقالات ÙلسÙی، 63- درسهای Ø§Ø³ÙØ§Ø±)
4) Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡:
Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ يكى از روشهاى اختصاصى ØÙˆØ²Ù‡â€Ù‡Ø§Ù‰ علميّه است Ú©Ù‡ Ùوائد مهمی دارد از جمله:
Ùهم دقیق نکات درس، تمرین Ùنّ بیان Ùˆ تقویت سخنوری، Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ روابط صمیمانه بین اعضا Ùˆ غیره. برای بهتر انجام شدن Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ بهتر است این موارد رعایت شود:
1) تعداد Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ ØØ¯Ø§Ù‚Ù„ 2 Ùˆ ØØ¯Ø§Ú©Ø«Ø± 4 Ù†ÙØ± باشد.
2) همه Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ گروه Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ØŒ موظّ٠و مقیّد به آماده کردن کامل مطالب Ùˆ بیان درس باشند.
3) بهتر است Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ خود را با ذکر آیه یا ØØ¯ÛŒØ«ÛŒ کوتاه مزیّن کنیم.
4) هر جلسه یک Ù†ÙØ± به قید قرعه جهت بیان مطالب انتخاب Ù…ÛŒ شود؛ اما سایر Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ با دقت کامل، Ú¯ÙØªÙ‡ های او را کنترل Ùˆ شبهات او را برطر٠می کنند.
5) بهتر است شخص بیان کننده، کتاب را بسته، Ø§Ø²ØØ§Ùظه یا خلاصه نویسی های خود Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ کند.
6) در مواردی Ú©Ù‡ متن درسی، پیچیدگی Ùˆ اهمیت خاصی داشته باشد، لازم است در پایان Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ØŒ عبارت کتاب نیز با دقّت خوانده Ùˆ ØªÙˆØ¶ÛŒØ Ø¯Ø§Ø¯Ù‡ شود. البته در اکثر آثار شهید مطهری این مطلب پیش نمی آید.
تذكر اين نكته نيز ضروري است كه Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ معمول در ØÙˆØ²Ù‡ هاي علمیه، عمق Ùˆ كيÙيت زيادي دارد Ùˆ يكي از اهدا٠آن، موشكاÙÙŠ Ùˆ دقت در ريزترين نكات متن مورد نظر است. اما در Ø·Ø±Ø Ù…Ø·Ø§Ù„Ø¹Ø§ØªÙŠ آثار شهيد مطهري نمي توانيم چنين دقتي را به كار بگيريم زيرا در اين صورت، Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ هر كتاب ممكن است چندين ماه به طول بينجامد.
البته چنانکه گذشت، ØÙ„Ù‘ سؤالات Ùˆ شبهاتي كه براي Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ پيش مي‌آيد نيز از مهمترين Ùوائد Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ است Ùˆ در صورت باقي ماندن سؤالات، ضمن استمرار مطالعه Ùˆ Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ØŒ در ÙØ±ØµØªÙ‡Ø§ÙŠ Ù…Ù‚ØªØ¶ÙŠ از Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ آگاه كمك Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ مي شود.
5) تØÙ„يل:
ممكن است در شرايطي خاص، Ùˆ با در نظر Ú¯Ø±ÙØªÙ† نكات سابق، برخي از Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ توانايي Ùˆ تمايل به Ø¨ØØ« Ùˆ تØÙ„يل Ù…ÙØµÙ„ در مورد مطالب Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ در كتب شهيد مطهري را داشته باشند. اين روش براي همه اعضا توصيه نمي‌شود اما در صورت ÙØ±Ø§Ù‡Ù… بودن شرائط لازم، Ùˆ از دست Ù†Ø±ÙØªÙ† هد٠كلي (يعني اتمام يك دور مطالعه كتب عمومي سير) در نوع خود Ù…Ùيد Ùˆ پر بركت است. البته اين برنامه براي دور دوم Ø·Ø±Ø Ø¶Ø±ÙˆØ±ÙŠ Ùˆ لازم است؛ چرا كه با آشنايي نسبتاً خوبي كه اعضا با مجموعه معار٠اسلامي پيدا كرده اند، مي توانند به صورت مستند Ùˆ مستدل در اطرا٠هر موضوعي Ø¨ØØ« Ùˆ تØÙ„يل قابل قبولي انجام دهند.
6) خلاصه نويسي:
مقام معظم رهبري دام ظله العالي مي ÙØ±Ù…ايند: «اگر بنده مي خواستم برنامه ØÙˆØ²Ù‡ علميه را تدوين كنم يكي از برنامه‌ها را اين قرار مي‌دادم كه طلاب ØŒ كتب شهيد مطهري را بخوانند ØŒ خلاصه نويسي كنندو Ø§Ù…ØªØØ§Ù† دهند».
به تجربه ثابت شده است كه خلاصه نويسي تأثیر زيادي در عمق Ùˆ دقت مطالعه دارد Ùˆ بسياري از نكات مهمي كه در ØØ§Ù„ مطاله از نظر دور مي‌ماند Ùˆ همچنين ساختار كلي Ù…Ø¨Ø§ØØ« Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ را براي ما روشن مي‌سازد . البته دانستن اين نكته نيز ضروري است كه در مورد آثار شهيد مطهري كه بسياري از آنها در قالب سخنراني بوده، ممكن است بتوانيم مطالب يك ÙØµÙ„ را در نيم ØµÙØÙ‡ خلاصه كنيم، اما ØØ¬Ù… قابل توجهي از مقدمه چيني ها، مثالها، شواهد، داستانها Ùˆ ØªÙˆØ¶ÙŠØØ§ØªÙŠ ÙƒÙ‡ براي Ùهم دقيق مطالب ضروري است از دست مي رود. به بيان ديگر با اطمينان مي توان Ú¯ÙØª كه شخص خلاصه كننده علاوه بر مطالعة اصل كتاب از Ùوائد خلاصه نويسي نيز بهره‌مند مي شود اما اگر ديگري بخواهد به جاي مطالعة كتاب، از اين خلاصه ها Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ كند، از اصل مطالب Ù…ØØ±ÙˆÙ… مانده، به Ù…Ùهوم Ùˆ هد٠قابل اعتمادي نيز دست پيدا نمي‌كند.
بنابراين با يادآوري مجدد ÙØ±Ù…ايش مقام معظم رهبري (دام ظله) تاكيد مي كنيم: خلاصه نويسي تأثير مهمي بر كيÙيت مطالعات دارد (البته نبايد از سرعت Ø·Ø±Ø Ø¨ÙƒØ§Ù‡Ø¯) ولي Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از خلاصه نويسي ديگران به هيچ وجه توصيه نمي‌شود.
7) جلسه:
تشكيل جلسات دوستانه Ùˆ صميمي در Ù…ØÙŠØ· منزل، خوابگاه Ùˆ غيره علاوه بر ايجاد تنوع Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÙŠØ´ صميميت بين اعضا، همان Ùوائد Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ را نيز در بر دارد؛ مشروط بر آن كه: وقت دقيق Ùˆ مناسبي به Ø¨ØØ« علمي Ùˆ جدّي اختصاص داده شده، از Ù…Ø¨Ø§ØØ« Ù…ØªÙØ±Ù‚Ù‡ Ùˆ غيرضروري خودداري Ùˆ رضايت ØµØ§ØØ¨Ø®Ø§Ù†Ù‡ØŒ اطراÙيان Ùˆ تبعات Ø§ØØªÙ…الي اين جلسات کاملاً رعایت شود.
8) كلاس:
بسياري از ما ساختار ذهني Ùˆ موضع‌گيري‌هاي مختل٠خود را از دوران ØªØØµÙŠÙ„ Ùˆ ناشي از برخورد اساتيد خود مي‌دانيم. معلّم وقت Ùˆ ذهن شاگردان خود را در اختيار دارد Ùˆ در صورت تسلّط بر Ùنون تدريس، مؤثرترين ÙØ±Ø¯ در شخصيت آنان خواهد بود.
بنابراين اولاً به مسئولان Ø·Ø±Ø ÙŠØ§Ø¯Ø¢ÙˆØ±ÙŠ مي شود كه در Ù…ØÙŠØ·Ù‡Ø§ÙŠ Ø¢Ù…ÙˆØ²Ø´ÙŠ – با هماهنگي مسئولان مربوط – مي‌توانيم بهترين تأثير در آغاز Ùˆ Ù¾ÙŠØ´Ø±ÙØª Ø·Ø±Ø Ù…Ø·Ø§Ù„Ø¹Ù‡ آثار شهيد مطهري را از طريق معلمان Ùˆ اساتيد آن مجموعه شاهد باشيم. ثانياً در صورت هماهنگي Ùˆ تمايل شخصي اساتيد Ù…ØØªØ±Ù…ØŒ مي‌توان بخشي از برنامه‌هاي آموزشي را از طريق ارجاع به آثار پربار شهيد مطهري Ùˆ ØØªÙŠ Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ مستقيم از آنها در كلاس درس، غنا Ùˆ تنوّع بخشيد.
يادآوري مي‌كنيم كه مقام معظم رهبري دام ظله به مسئولان ØÙˆØ²Ù‡ علميه Ø³ÙØ§Ø±Ø´ ÙØ±Ù…ودند آثار شهيد مطهري در برنامه درسي ØÙˆØ²Ù‡ گنجانده شود (سخنراني در جمع طلاب Ùˆ ÙØ¶Ù„اي همدان)
9) ÙƒÙ†ÙØ±Ø§Ù†Ø³:
بيان خلاصة آثار شهيد مطهري در يك جمع عمومي – كه ممكن است همة آنها متن مورد نظر را مطالعه نكرده باشند – شباهتها Ùˆ ØªÙØ§ÙˆØªÙ‡Ø§ÙŠÙŠ Ø¨Ø§ Ù…Ø¨Ø§ØØ«Ù‡ دارد.
از طرÙÙŠ Ùنّ بيان Ùˆ اعتماد به Ù†ÙØ³ گوينده Ùˆ تسلّط او بر مطالب را تقويت مي‌كند Ùˆ از طر٠ديگر به طور غيرمستقيم Ùˆ ÙØ´Ø±Ø¯Ù‡ØŒ عدّه زيادي را در جريان معار٠ناب اسلامي قرار مي‌دهد.